Opis modelu SEIR
Schematyczne przedstawienie modelu SEIR dwóch prędkości. Schemat przedstawia znaczenie poszczególnych stanów, w podziale na subpopulację związaną ze służbą zdrowia i pozostałą populację, względem opisu klinicznego zakażonego oraz wskazuje jakie dane mogą być użyte do kalibracji modelu, jak również wyprowadzania predykcji.
Założenia modelu
Model SEIR dwóch prędkości zakłada istnienie ośmiu grup w populacji:
- S1, S2: grupa osób, która jest narażona na zakażenie w kompartmencie służby zdrowia S1 oraz z populacji ogólnej S2;
- E1, E2: grupa osób, która uległa zakażeniu, ale nie zaraża: w kompartmencie służby zdrowia E1 oraz z populacji ogólnej E2. W sytuacji modelowej osoba należy do tej grupy do momentu, w którym nie jest w stanie jeszcze zarażać innych osób;
- I1, I2: grupa osób, które zarażają inne osoby w populacji: w kompartmencie służby zdrowia I1 oraz z populacji ogólnej I2;
- R1, R2: grupa osób, które przestały zarażać, np. w wyniku izolacji czy wyzdrowienia: w kompartmencie służby zdrowia R1 oraz z populacji ogólnej R2. Ponadto, na podstawie liczebności grupy R estymujemy liczbę wyzdrowień i zgonów w populacji.
Rozdział kompartmentów:
Do określenia populacji w poszczególnych kompartmentach użyliśmy dane z GUS[1] z obszaru zdrowie oraz dane CSIOZ[2] dotyczące struktury zatrudnienia, wszystkie z roku 2018.
Kompartment szpitalny |
|
Liczba pacjentów przebywających jednoczasowo w szpitalu (estymowana jako liczba łóżek * obłożenie) |
120 234 |
Liczba pacjentów w ośrodkach długoterminowej opieki (DPS, ZOL) (estymowana jako liczba dostępnych łóżek, zakładając 100% obłożenia) |
139 818 |
Liczba osób personelu medycznego (estymowana jako liczba lekarzy, pielęgniarek i położnych zatrudnionych w lecznictwie zamkniętym w ramach umowy o pracę) |
172 380 |
Parametry modelu
Model opiera się o kluczowe trzy grupy parametrów:
-
β: jest to częstość, z jaką następuje zarażenie osoby podatnej. Parametr ten wiąże dwa czynniki: prawdopodobieństwo zarażenia przy bezpośrednim kontakcie z zakażonym oraz średnią liczbę kontaktów podatnego w jednostce czasu; W modelu dwóch prędkości określamy cztery parametry β:
- definiujący zarażanie pomiędzy osobami w kompartmencie służby zdrowia β11;
- definiujący zarażanie pomiędzy osobami w kompartmencie pozostałej populacji β22;
- definiujący zarażanie od osób w kompartmencie służby zdrowia do osób w kompartmencie pozostałej populacji β12;
- definiujący zarażanie od osób w kompartmencie pozostałej populacji do osób w kompartmencie służby zdrowia β21.
Zakładamy, że β21 = 0 oraz, że β12 = β12 · L, gdzie L jest frakcją pracowników w kompartmencie służby zdrowia (personel może zarażać osoby z kompartmentu pozostałej populacji).
-
δ-1: jest to współczynnik przepływania populacji pomiędzy kompartmentem służby zdrowia i kompartmentem pozostałej populacji: δ1 - przepływ z kompartmentu pozostałej populacji do kompartmentu służby zdrowia; δ2 - przepływ z kompartmentu służby zdrowia do pozostałej populacji. δ2 = P/średni czas hospitalizacji = P/5,3, gdzie P jest frakcją pacjentów szpitalnych w kompartmencie służby zdrowia. δ1 = δ1 · F (1 - F), gdzie F jest to frakcja kompartmentu służby zdrowia w całości populacji. Taka definicja δ1 pozwala ustabilizować wielkość populacji w kompartmencie służby zdrowia.
-
σ-1: średni czas, po którym następuje przejście z grupy E do I. Parametr jest interpretowany, jako czas związany z okresem inkubacji wirusa;
-
γ-1: średni czas, po którym następuje przejście z grupy I do R. Jest to średni czas trwania zaraźliwości, tj. czas potrzebny na wyzdrowienie osoby, lub przeniesienie jej do izolacji w momencie zdiagnozowania choroby. γ-11 odnosi się do kompartmentu służby zdrowia a γ-12 do kompartmentu pozostałej populacji.
Parametry modelu SEIR dwóch prędkości w zależności od zakresu danych przyjętych do estymacji:
|
Zakażenia związane ze służbą zdrowia |
Zakażenia w pozostałej populacji |
Okres estymacji |
β1 |
γ1-1 |
β2
| γ2-1 |
06.04-21.05 |
0.169 |
7.40 |
0.049 |
10.98 |
06.04-04.05 |
0.187 |
7.26 |
0.026 |
16.22 |
05.05-21.05 |
0.054 |
13.32 |
0.067 |
17.90 |